Work-life balance – jak osiągnąć równowagę, prowadząc biznes?
Work-life balance – co to jest? To koncepcja, która mówi, że sposobem na udane i zdrowe życie jest osiągnięcie idealnej równowagi pomiędzy pracą a sferą prywatną. Powinny one stanowić spójną całość i żadna nie może być poświęcana na rzecz drugiej. Jakie korzyści niesie work-life balance? Jakie są metody wdrażania tej koncepcji? Czy work-life balance jest możliwy, jeżeli prowadzisz własny biznes? Czym grozi przepracowanie? Przeczytaj poniższy tekst, by się tego dowiedzieć!
Czytaj dalej, a dowiesz się:
- Jak pracują Polacy oraz jakie są objawy i skutki przepracowania?
- Co to jest work-life balance?
- Jakie korzyści daje koncepcja work-life balance?
- Jakie są przykłady działań pracodawcy, wpisujące się w ideę work-life balance?
- Jakie są sposoby na osiągnięcie work-life balance przez osobę prowadzącą firmę?
Zobacz także: Wyznaczanie celów – jak robić to dobrze?
Przepracowanie – objawy i skutki
Z badań Eurostatu dotyczących 2021 r. wynika, że Polacy są trzecim z kolei najbardziej zapracowanym narodem w Unii Europejskiej*. Średni czas pracy w naszym kraju to 40,3 h tygodniowo. Tymczasem inne państwa – m.in. Islandia, Niemcy czy Hiszpania – stopniowo wdrażają model czterodniowego tygodnia pracy. Dotychczasowe badania na ten temat pokazują jednoznacznie, że wpływa to pozytywnie na motywację pracowników oraz ich wydajność**.
W Polsce pomysł czterodniowego tygodnia pracy to jeszcze pieśń przyszłości. Jako element swojego programu politycznego wskazały go ostatnio władze Platformy Obywatelskiej, a wcześniej partia Razem. Okazuje się, że jest to odpowiedź na potrzeby wielu z nas – jak wynika z „Barometru Polskiego Rynku Pracy” opublikowanego przez Personnel Service***, 29 proc. osób, które wzięły udział w badaniu, chce czterodniowego tygodnia pracy, natomiast 23 proc. wolałoby skrócić dzień pracy o godzinę. Ponadto 28 proc. Ankietowanych jest za wprowadzeniem dodatkowych dni wolnych w ciągu roku.
Czytaj również: Książki biznesowe, które mogą być game changerem dla małej firmy
Na ten moment pracujemy mniej jedynie od Greków oraz Rumunów i jesteśmy jednym z najbardziej przepracowanych narodów w Europie. Jak pokazuje badanie Pracuj.pl „Praca w nadgodzinach i po godzinach”****, niemal ¾ Polaków pracuje poza standardowymi godzinami pracy, np. w ramach nadgodzin. Tymczasem coraz więcej osób zgłasza się do psychiatrów i psychoterapeutów z objawami przepracowania oraz wypalenia zawodowego. Wpływa to negatywnie nie tylko na motywację oraz wydajność pracownika, lecz także na jego relacje rodzinne, może prowadzić do pracoholizmu, depresji, miażdżycy, a w skrajnych wypadkach – nawet do śmierci z przepracowania.
Work-life balance – co to jest? Definicja
W kontekście przepracowania i wiążących się z nim zagrożeń mówi się dużo o koncepcji work-life balance (bądź work and life balance). Definicja tego pojęcia mówi, że jest to stan, w którym dwie sfery naszego życia – prywatna i zawodowa – są idealnie zbilansowane, tzn. nie poświęcamy jednej na korzyść drugiej. Nie chodzi tu o równy podział czasu na pracę oraz życie i unikanie za wszelką cenę mieszania się tych sfer. Przykładowo, work-life balance nie wyklucza, by w trakcie ośmiogodzinnego dnia pracy poświęcić np. godzinę na załatwienie swoich spraw prywatnych. Kluczowe jest to, że w myśl tej koncepcji to pracownik decyduje o tym, jak dzieli swój czas, by praca i sprawy prywatne stanowiły spójną, satysfakcjonującą całość.
W teorii work-life balance da się wdrożyć w przypadku każdego zawodu i dowolnego stylu życia. W praktyce wiele osób twierdzi, że nie ma na to szans, ponieważ na drodze stoi im wymagający pracodawca. W związku z tym work-life balance w Polsce wciąż stanowi ogromne wyzwanie – pracodawcy nie zawsze zdają sobie sprawę, że taka równowaga oznacza korzyści zarówno dla nich, jak i dla ich pracowników.
Koncepcja work-life balance – korzyści dla pracodawcy i dla pracownika
Work-life balance przynosi korzyści zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy. Wśród tych pierwszych wymienić można m.in. następujące zalety:
- większa szansa na zachowanie zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego – pracownika,
- zapewniony czas dla rodziny i przyjaciół,
- większa satysfakcja z życia,
- czas na realizację swoich pasji,
- czas na samorozwój, dokształcanie się (zresztą to również korzyść dla pracodawcy!).
Sprawdź też: Asertywność w biznesie – bez niej ani rusz!
Także pracodawca odnosi korzyści z tego, gdy jego załoga dba o work-life balance. Można do nich zaliczyć:
- zwiększenie produktywności pracowników,
- lepsze wyniki firmy,
- wyższa motywacja i zadowolenie pracowników,
- większa lojalność pracowników wobec firmy,
- mniej nieuzasadnionych nieobecności, zwolnień chorobowych itd.,
- polepszenie wizerunku firmy,
- mniej osób, które rezygnują z pracy (co wpływa m.in. na zmniejszenie kosztów rekrutacji).
Work-life balance – przykłady działań pracodawcy
Dobry pracodawca dba o swoich podwładnych i jest świadomy tego, że szczęśliwy, zdrowy i wypoczęty pracownik to taki, który osiąga najlepsze wyniki. Jeżeli więc prowadzisz firmę, w której zatrudniasz ludzi, i zastanawiasz się, jak możesz pomóc im w osiągnięciu work-life balance, poniżej znajdziesz kilka przykładów działań, które mogą się sprawdzić.
- Wprowadzenie elastycznego czasu pracy (zadania są wykonywane równie dobrze, a nawet lepiej, ale w godzinach, które bardziej odpowiadają pracownikowi)
- Umożliwienie pracy zdalnej (okazjonalnej, na stałe lub w modelu hybrydowym).
- Umożliwianie pracownikom opuszczenia stanowiska pracy w celu załatwienia spraw prywatnych (np. wizyta u lekarza czy w urzędzie).
- Brak problemów z udzielaniem urlopów, również dłuższych.
- Zachęcanie pracowników do aktywności fizycznej, także w formie takich benefitów pracowniczych jak np. dofinansowanie do karty Multisport.
- Proponowanie pracownikom szkoleń, kursów itd.
- Organizowanie imprez i wyjazdów integracyjnych z udziałem rodzin pracowników.
- Przeprowadzanie rozmów dotyczących zadowolenia pracowników, uwzględnianie ich próśb oraz wniosków.
- Reagowanie na sygnały świadczące o przepracowaniu podwładnych lub innych problemach wpływających na ich satysfakcję z pełnionego stanowiska w danej firmie.
Work-life balance po polsku – jak przedsiębiorca może go osiągnąć?
W związku z tym, że life balance wydaje się jedynym sposobem na to, by prowadzić zdrowe i satysfakcjonujące życie, warto wiedzieć, jakie konkretne działania można wdrożyć w swoim codziennym życiu, aby udało się osiągnąć równowagę. Dotyczy to szczególnie osób, które prowadzą jednoosobową firmę i ani nie mogą liczyć na pomoc szefa, ani nie mogą pozwolić sobie na mniejsze starania, by nie zaprzepaścić szansy na sukces.
Work-life balance – jak osiągnąć równowagę, prowadząc biznes?
1. Wyznaczaj sobie cele i dokładnie planuj nie tylko pracę, lecz także cały dzień.
2. Deleguj zadania, kiedy masz taką możliwość.
3. Ustal, ile godzin dziennie poświęcasz na pracę, i staraj się nie przekraczać tego limitu kosztem życia prywatnego.
4. Nie rezygnuj z urlopu.
5. Wyznacz sobie miejsce do pracy i staraj się nie robić tam innych rzeczy.
6. Rób przerwy w pracy, podczas których staraj się poruszać, poćwiczyć.
7. Nie odbieraj telefonów ani maili służbowych, gdy spędzasz czas z rodziną.
8. Raz na jakiś czas zrób sobie detoks od komputera i telefonu.
9. Codziennie staraj się zrobić coś, co Cię odpręża, relaksuje.
10. Nie obawiaj się skorzystać z pomocy psychoterapeuty, gdy czujesz się przytłoczony obowiązkami i zaczynasz odczuwać nadmierny stres z powodu swojej pracy (szczególnie wtedy, kiedy dostrzeżesz u siebie psychiczne lub fizyczne objawy przepracowania).
Przeczytaj także: Planowanie pracy – jak robić to dobrze?
* Dane Eurostatu za: https://businessinsider.com.pl/gospodarka/czterodniowy-tydzien-pracy-oto-ile-sie-pracuje-w-europie-mapa/2hswwls.
** https://poradnikhr.blog/2022/07/11/czterodniowy-tydzien-pracy-czy-to-ma-szanse-dzialac-w-polsce/.
*** Barometr Polskiego Rynku Pracy 2022, https://personnelservice.pl/wp-content/uploads/2022/03/Barometr-Polskiego-Rynku-Pracy_Personnel-Service_2022.pdf.
**** https://media.pracuj.pl/178577-praca-w-nadgodzinach-i-po-godzinach-badanie-pracujpl
