Jak założyć własną firmę – instrukcja dla przedsiębiorcy

Myślisz o pracy na własny rachunek? Chcesz całkowicie odmienić swoje dotychczasowe życie na etacie albo zacząć zarabiać na swojej pasji? Jeśli czujesz, że to pora, by zostać dla siebie sterem, żeglarzem i okrętem, czas zrealizować marzenia i wypłynąć na głębokie wody! Innymi słowy – rozpocząć działalność gospodarczą. Brzmi poważnie, ale w rzeczywistości nie jest wcale skomplikowane. Skorzystaj z naszego poradnika, w którym podpowiemy Ci, jak założyć firmę. Krok po kroku przeprowadzimy Cię przez wszystkie niezbędne procedury.

Czytaj dalej, a dowiesz się:

• Jaką formę prawną działalności wybrać?
• Jak założyć firmę krok po kroku, bez wychodzenia z domu?
• Co to są kody PKD?
• Jak wybrać formę opodatkowania i czy musisz płacić podatek VAT?
• Komu zlecić prowadzenie księgowości i czy będzie Ci potrzebny nowy rachunek bankowy?
• Czy możesz liczyć na ulgę i niższe składki do ZUS?

Przeczytaj też: Analiza SWOT – co to jest, jak ją wykonać i dlaczego warto?

Jak założyć własną firmę jednoosobową?

Pracę na własny rachunek warto zacząć przede wszystkim od wyboru formy prawnej działalności. Dwa najpopularniejsze modele to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością albo jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG). Jeżeli jesteś na początku swojej biznesowej drogi, nie planujesz wielkich inwestycji ani posiadania wspólników – wybierz JDG. Ta forma ma wiele zalet: założenie firmy nic nie kosztuje, cały proces można przeprowadzić przez internet, a jeśli okaże się, że własny biznes jednak nie jest dla Ciebie, bez większych problemów zawiesisz go lub zamkniesz. 

Czytaj też: Dotacje dla firm – kompendium wiedzy dla początkujących

Jak założyć firmę i co wpisać we wniosku do CEIDG?

Jak już wspomniano, zakładanie firmy w Polsce wcale nie jest takie trudne, jak mogłoby się wydawać. Jeśli od dłuższego czasu myślisz o rozkręceniu własnego biznesu, ale powstrzymuje Cię wizja tony dokumentów do wypełnienia i długich godzin spędzonych w kolejce do okienka w urzędzie, uspokajamy – to już przeszłość! Dzisiaj większość formalności możesz załatwić wygodnie bez wychodzenia z domu, przez internet. Oczywiście wciąż też dostępna jest klasyczna ścieżka, czyli rejestracja w urzędzie gminy, miasta czy dzielnicy – ale i ona nie jest zbyt czasochłonna. 

Jak więc założyć firmę? Bez względu na to, który sposób wybierzesz, pierwszym krokiem do zarejestrowania jednoosobowej działalności gospodarczej będzie wpisanie jej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), czyli bazy wszystkich osób fizycznych będących przedsiębiorcami. Jest to bezpłatne, ale obowiązkowe. Pamiętaj, że osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis do CEIDG, ale może pod nim prowadzić różne rodzaje działalności. Wniosek CEIDG-1 znajdziesz na stronie rządowej. 

Przed przystąpieniem do wypełniania formularza, przygotuj kilka ważnych informacji:

• Nazwę firmy – pełna nazwa musi zawierać Twoje imię i nazwisko. Jeśli chcesz, możesz dodać także krótki opis charakteryzujący przedsiębiorstwo. Pomyśl również o skróconej nazwie firmy. Najczęściej stosuje się ją na pieczątkach czy firmowym papierze – obok ciekawego logo i claimu. 
• Datę rozpoczęcia działalności – wcale nie musi być to ten sam dzień, w którym składasz wniosek do CEIDG. Jeżeli Twoja firma zacznie działać od minimum 2. dnia danego miesiąca, będziesz móc dłużej korzystać z benefitów dla nowych firm. Tym samym zyskasz dodatkowe 30 dni niższych świadczeń, bowiem ulga na start obejmuje 6 pełnych miesięcy, a preferencyjny ZUS – okres 24 pełnych miesięcy. 
• Twoje dane kontaktowe (w tym numer NIP i REGON, jeśli je posiadasz) oraz adres urzędu skarbowego przypisanego do miejsca zamieszkania. 
• Adres firmy – może to być Twoje mieszkanie, punkt usługowy, biuro (także wirtualne) czy przestrzeń coworkingowa. Wystarczy tylko odpowiednio zaznaczyć tzw. tytuł prawny nieruchomości (np. prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, dzierżawa, najem lub użyczenie). Przy wypełnianiu wniosku znajdziesz także pozycję „Brak stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej” – możesz ją wybrać, jeśli Twoja przyszła firma nie potrzebuje stałej siedziby i może działać z dowolnego miejsca na świecie.
• Dodatkowo już przy wypełnianiu wniosku rejestracyjnego możesz zgłosić siebie oraz uprawnionych członków rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego. 

Przeczytaj też: Jak zrobić biznesplan?

Jak założyć firmę: kody PKD

Warto pamiętać, że każdy właściciel, który rejestruje swoją firmę, przy wypełnianiu wniosku CEIDG wybiera tzw. kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) – czyli numery identyfikacyjne przypisane konkretnym rodzajom działalności gospodarczej. Precyzyjnie określają one charakterystykę i specyfikę prowadzonej działalności, co ułatwia organom administracji publicznej oraz instytucjom statystycznym gromadzenie i analizę danych dotyczących różnych branż. 

Na stronach rządowych znajdziesz wyszukiwarkę, dzięki której w szybki sposób odnajdziesz pasujący do profilu Twojego biznesu kod główny. Możesz też wybrać dowolną liczbę kodów dodatkowych, jeśli uznasz, że jest to potrzebne. 

Jak założyć firmę – forma opodatkowania i VAT

We wniosku do CEIDG musisz wskazać, jaką formę opodatkowania wybierasz. Zależy to głównie od rodzaju prowadzonej działalności i przewidywanych przychodów. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, masz do wyboru rozliczanie PIT-u: 

•    na zasadach ogólnych (17% lub 32% po przekroczeniu progu podatkowego), 
•    według stawki liniowej (19% niezależnie od dochodów), 
•    ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (od 2% do 17% w zależności od rodzaju działalności). 

To też dobry moment na podjęcie decyzji, czy chcesz być płatnikiem VAT. Jeśli tak, to wraz ze zgłoszeniem do CEIDG możesz od razu złożyć wniosek rejestracyjny VAT-R.Jak założyć własną firmę, wybrać biuro księgowe i założyć rachunek bankowy?

Własna firma to także kwestie księgowe. Jeśli roczny dochód z Twojej działalności nie przekracza 2 mln euro, możesz prowadzić uproszczoną księgowość w postaci Księgi Przychodów i Rozchodów lub ewidencję przychodów (jeśli rozliczasz się ryczałtem). Brzmi skomplikowanie i zastanawiasz się, jak prowadzić firmę, jeśli nie znasz się na kwestiach księgowych? Bez obaw! W internecie znajdziesz wiele formularzy i samouczków, które przeprowadzą Cię przez ten proces. Możesz też po prostu skorzystać ze wsparcia profesjonalnej księgowej – to popularna usługa, której cena nie jest wygórowana.  

Kolejny krok to zadbanie o rachunek bankowy, na który będą wpływały dochody firmowe. W pewnych sytuacjach może to być nawet Twój prywatny numer konta – pod warunkiem, że nie współdzielisz go z inną osobą (np. z małżonkiem). Osobny rachunek firmowy obowiązkowo muszą mieć wszyscy podatnicy VAT i osoby dokonujące transakcji z zastosowaniem tzw. mechanizmu podzielonej płatności (rozdzielonej na kwotę netto i podatek VAT przy regulowaniu płatności za towary i usługi).

Jak założyć firmę jednoosobową i skorzystać z niższych składek do ZUS?

Jako świeżo upieczony właściciel firmy musisz opłacić składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy oraz obowiązkowe ubezpieczenie społeczne. Przedsiębiorcom przysługują jednak rozmaite ulgi: na start, preferencyjny ZUS oraz mały ZUS plus. Pozwolą Ci one w początkowym okresie prowadzenia działalności obniżyć firmowe koszty. Ulga na start przysługuje firmie, która rozpoczyna swoją działalność, a także osobom, które swój poprzedni biznes zamknęły przynajmniej 60 miesięcy wcześniej i przez kolejne 6 miesięcy nie zamierzają świadczyć żadnych usług na rzecz byłego pracodawcy. A może pracujesz już na etacie, zarabiasz co najmniej minimalną krajową i dodatkowo zakładasz własny biznes? W takim przypadku zamiast pełnego ZUS-u będziesz odprowadzać tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. 

Przeczytaj też: Dotacje dla firm – skąd i jak je pozyskiwać?

Warto pamiętać, że oprócz tych prostych formalności, o których wspomniano wyżej, możesz jeszcze potrzebować stosownych pozwoleń związanych np. z określonymi uprawnieniami zawodowymi i warunkami lokalowymi, a także zgód odpowiednich instytucji publicznych na rozpoczęcie działalności. W zależności od charakteru przedsiębiorstwa wymagane są np. koncesje, licencje, zezwolenia albo specjalne wpisy do działalności regulowanej. Te dokumenty należy dostarczyć już po zarejestrowaniu firmy w urzędzie. 

Rozpoczynanie własnej działalności nie musi być trudne. Wystarczy odpowiednio się przygotować, aby żadna rubryka we wniosku CEIDG Cię nie zaskoczyła. Mamy nadzieję, że nasz poradnik o tym, jak założyć firmę, uspokoił Cię i dał wszelkie narzędzia, by sprawnie przejść przez cały proces. Powodzenia!