Jak kupować bezpiecznie online?
Należysz do osób, które lubią zamawiać ubrania, jedzenie, artykuły chemiczne czy cokolwiek innego przez internet? Tym sposobem oszczędzasz czas oraz pieniądze, a także unikasz kolejek w stacjonarnych sklepach. Kupowanie online ma wiele zalet, warto jednak pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Specjalnie dla Ciebie przygotowaliśmy artykuł ze wskazówkami, dzięki którym unikniesz prób wyłudzenia danych osobowych i problemów z nierzetelnymi sprzedawcami.
Czytaj dalej, a dowiesz się:
Dlaczego tak lubimy zakupy online?
Jakich zasad przestrzegać, gdy robisz zakupy w internecie?
Jakie są dostępne metody płatności za zakupy w sieci?
Sprawdź też: Zakupy online – dlaczego warto kupować przez internet?
Zakupy online – łatwe, szybkie, wygodne i… bezpieczne
Przez internet można dziś kupić, co tylko chcesz: produkty spożywcze, elektronikę, nowe ubrania i buty, sprzęt AGD, zagraniczne oferty wycieczek, meble do domu… To wszystko, a nawet o wiele więcej, masz dosłownie na wyciągnięcie ręki. Dodatkowo możesz przeglądać setki produktów dostępnych przez całą dobę, sprawdzać oceny i opinie o nich napisane przez innych użytkowników, co może Ci ułatwić dokonanie wyboru. Za kupione towary płacisz szybko i wygodnie, także w obcych walutach, a w niektórych przypadkach możesz nawet odroczyć płatność o miesiąc. Wystarczy tylko kilka kliknięć, aby zamówiony produkt dotarł do Ciebie pod same drzwi albo do wskazanego punktu odbioru.
Polacy bardzo chętnie korzystają z powyższych możliwości. Według danych CERT tylko w 2022 roku spośród 37,6 miliona obywateli około 30 milionów miało doświadczenie z realizowaniem zakupów w internecie¹. Większość z nas ma same dobre doświadczenia. Niestety – jak wszędzie – także w sieci działają nierzetelni sprzedawcy i cyberprzestępcy, którzy liczą na nasze brak wiedzy oraz łatwowierność. Dlatego podczas nawet najmniejszych zakupów w sieci warto zachować ostrożność.
Przeczytaj również: Zakupy przez internet – jakimi zasadami warto się kierować?
Zakupy w internecie – sześć wskazówek dla kupujących
Platformy sprzedażowe, sklepy internetowe i operatorzy płatności nieustannie pracują nad tym, aby zakupy w sieci były coraz bezpieczniejsze. Na bieżąco usuwane są kolejne błędy, wprowadzane zabezpieczenia i demaskowane kolejne podstępy hakerów. Dlatego zdrowy rozsądek i podstawowe zasady bezpieczeństwa wystarczą, aby cieszyć się zakupami online bez wpadek. Bądź rozsądnym konsumentem, który jest wyczulony na nieuczciwe zagrywki sprzedawców i niebezpieczne sytuacje w sieci związane z cyberatakami. Na co więc zwracać uwagę? Oto kilka podstawowych kwestii.
1. Zanim zamówisz produkt online, sprawdź wiarygodność sklepu i strony
To pierwsza i najważniejsza zasada, jeżeli chcesz bezpiecznie kupować w sieci. Przed sfinalizowaniem transakcji sprawdź wiarygodność sklepu. Poszukaj opinii i komentarzy o danej firmie lub sprzedawcy, a także adresu i numeru telefonu. Zweryfikuj, czy przedsiębiorstwo ma NIP, REGON lub wpis do KRS. Jeżeli na stronie widzisz, że nie ma podanych tych ważnych danych, lepiej omijać takie „przedsiębiorstwo” szerokim łukiem. Dla bezpieczeństwa najlepiej robić zakupy uczciwych sprzedawców, którzy mają certyfikaty potwierdzające jakość oferowanych usług. Popularne odznaczenia to np. Euro Label, Rzetelna Firma, Laur Konsumenta, Trusted Shops.
2. Zapoznaj się z regulaminem sklepu i dokładnie przejrzyj aukcję
Zanim coś kupisz za pośrednictwem sklepu internetowego, warto wcześniej wnikliwie przeczytać jego regulamin. Sprzedawcy zawierają w nim swoje prawa, które czasami odbiegają od typowych standardów. Może potem okazać się, że np. zwrot zakupionej rzeczy albo jej wymiana będzie dla Ciebie utrudniona. Nie daj też sobie wmówić, że nie masz prawa do zwrotu produktu i odstąpienia od umowy zakupu. Z pewnością w tej kwestii warto znać swoje konsumenckie prawa i z nich korzystać, gdy zajdzie taka potrzeba. Nie decyduj się również na zakupy w miejscu, gdzie na stronie są podane informacje małym druczkiem. Często to znak, że sprzedawca chce coś ukryć przed klientem. Jeśli kupujesz na aukcjach albo portalach z rzeczami z drugiej ręki, zwracaj uwagę na opisy produktów i jakość zdjęć, aby potem nie okazało się, że cena nie idzie w parze z wykonaniem i wyglądem.
3. Uważaj na swoje dane osobowe
Gdy finalizujesz transakcję i wpisujesz swoje dane, uważaj na to, jakie zgodny marketingowe zaznaczasz w formularzu. Pamiętaj, że wcale nie musisz godzić się np. na subskrypcję newslettera. W każdej chwili możesz też poprosić o usunięcie Twojego adresu z listy mailingowej czy internetowej bazy klientów. Jeżeli masz konto użytkownika w danym sklepie, powinieneś mieć w nim dostęp do swoich wszystkich zakupów, aby móc sprawdzić np. historię zamówień i zwrotów. Zapoznaj się również z polityką prywatności, w której znajdziesz informacje o sposobie wykorzystywania i przechowywania Twoich danych osobowych.
4. Podczas zakupów online nie korzystaj z publicznej sieci Wi-Fi
Takie zachowanie znacznie podnosi ryzyko utraty poufnych danych. Aby nie paść ofiarą oszustów, korzystaj z zabezpieczonej sieci domowej (Wi-Fi) albo własnych danych komórkowych. Koniecznie zadbaj też o oprogramowanie antywirusowe w telefonie i na komputerze, aby uniknąć przejęcia Twoich danych przez zainfekowane witryny. Podczas zakupów przekazujesz swoje dane wrażliwe, dlatego najlepiej korzystaj do tego celu z telefonu czy komputera swojego albo bliskiej osoby, której ufasz.
5. Zachowaj paragon, fakturę i wiadomości od sprzedawcy
Na wszystkie sprzedawane produkty przez internet udzielana jest gwarancja i rękojmia. Aby móc skorzystać z tych dwóch opcji, musisz zachować paragon lub fakturę od właściciela sklepu. Najlepiej też nie usuwać korespondencji ze sprzedawcą czy e-maili potwierdzających zakup. Wszelkie deklaracje mogą potem być wykorzystane jako dowody podczas ubiegania się o wymianę czy naprawę kupionych rzeczy.
Jeżeli zamówione przedmioty nie dotrą do Ciebie, padniesz ofiarą oszustwa albo cyberataku, nie pozostawiaj sprawy bez rozwiązania. W przypadku problemów z zamówieniem podejmij próbę kontaktu ze sprzedawcą, a gdy to się nie uda, zgłoś się po pomoc do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub Europejskiego Centrum Konsumenckiego. W przypadku natrafienia na nierzetelnego sprzedawcę lub w sytuacji, gdy Twoje dane wyciekną z sieci, zgłoś występek na policję. Jeśli płaciłeś za towar kartą, a transakcja nie została zrealizowana lub zrealizowano je wadliwie, możesz też skorzystać z usługi chargeback, czyli reklamacji płatności kartą. W takim przypadku to bank jest zobligowany do wyjaśnienia sprawy ze sprzedawcą i do zwrotu utraconej sumy na Twoje konto.
Planujesz zakupy online? Wybierz bezpieczne metody płatności
Robiąc zakupy internetowe, postaw na bezpieczne metody płatności. Możesz uregulować rachunek online na różne sposoby, z których każdy ma swoje zalety:
- kartą debetową lub kredytową – w takim przypadku masz możliwość złożenia reklamacji transakcji kartą i otrzymasz wydane pieniądze, jeśli sprzedawca Cię oszuka,
- przelewem bankowym, czyli najbardziej tradycyjnym sposobem regulowania płatności online – w wybranym czasie musisz złożyć dyspozycję przelania środków ze swojego konta na konto sprzedawcy. Nie wymaga to pośpiechu i natychmiastowego działania – możesz poczekać z przelewem kilka godzin, jeśli tego potrzebujesz,
- e-przelewem – po kliknięciu w odpowiednią rubrykę zostaniesz przeniesiony na stronę banku, gdzie dostaniesz już wypełniony formularz zapłaty, który wystarczy potwierdzić,
- za pomocą systemu płatności mobilnych (Google Pay, Apple Pay) – do wykonania transakcji nie potrzebujesz karty płatniczej, jedynie urządzenie (telefon lub zegarek) wyposażone w moduł NFC,
- BLIKiem – w tym przypadku wystarczy telefon i aplikacja Twojego banku. W wybranym miejscu w sklepie internetowym wpisujesz jedynie krótki numer wygenerowany w aplikacji i potwierdzasz transakcję na smartfonie,
- z użyciem portfela elektronicznego (np. PayPal) – to miejsce, w którym trzymasz określone środki i z nich regulujesz płatności. Dzięki temu kontrolujesz wydatki, a jeśli ktoś zyska dostęp do Twoich danych – wyda tylko taką kwotę, jaką wcześniej tam przelałeś,
- jako płatność odroczoną – w takim przypadku za towar płacisz dopiero po jakimś czasie od transakcji (np. miesiąc czy dwa). To świetna opcja, jeśli musisz coś kupić natychmiast, ale chwilowo nie masz na to środków.
Wybierz najlepszą opcję dla Ciebie, ale pamiętaj przy tym o wszelkich zasadach bezpieczeństwa. Zachowaj ostrożność, kiedy sprzedawca na stronie internetowej oferuje tylko jedną metodę i np. oczekuje zapłaty z góry za zakupy. Bądź czujny i nie daj się zwieść np. prośbom sprzedawcy o zalogowanie w innym miejscu w celu sfinalizowania transakcji, podanie danych z dowodu osobistego albo zainstalowanie dodatkowej aplikacji. To może być pułapka hakerska!
Zakupy przez internet to wygodny i bezpieczny sposób na kupowanie. Rzetelni sprzedawcy – a takich jest zdecydowana większość – robią wszystko, by ułatwić konsumentom proces zakupowy, dzięki czemu jest on intuicyjny i prosty. Przepisy chronią kupującego, dają im prawo do zwrotu towaru, jeśli nie spełni on oczekiwań. Z kolei operatorzy płatności monitorują transakcje, uwzględniają reklamacje i działają na pełnych obrotach, by wyłapać wszystkie próby oszustw. Jeśli dodasz do tego zdrowy rozsądek i będziesz kierować się powyższymi zasadami, możesz być niemal pewien, że każde Twoje zakupy zakończą się sukcesem!
Przeczytaj też: Sposoby płatności za zakupy przez internet
¹ Jak bezpiecznie kupować w internecie – poradnik. Online: https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/jak-bezpiecznie-kupowac-w-internecie--poradnik. Dostęp: 02.08.2023.
