Marnowanie jedzenia a oszczędzanie – bądź eko i oszczędzaj!

Marnowanie jedzenia to ogromny problem, który przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego oraz do powiększania zjawiska głodu na świecie. Wiele zasobów jest nadmiernie eksploatowanych już na etapie produkcji żywności, podczas transportu i przechowywania. Jednak ogromne ilości żywności wyrzuca się każdego dnia także w prywatnych domach. Z czego to wynika? Jak można przeciwdziałać temu zjawisku? Co można zrobić z resztkami, które miałyby trafić do śmieci? Dowiedz się więcej o marnowaniu jedzenia i o tym, jak możesz mu zaradzić!

Czytaj dalej, a dowiesz się:

• Z czego wynika problem z marnowaniem żywności?
• Jak nie marnować jedzenia?
• Jakie korzyści, w tym finansowe, wiążą się z niemarnowaniem jedzenia?
• Co można zrobić z jedzeniem, które miałoby się zmarnować?

Zobacz także: Co to jest ślad węglowy i jak transport ekologiczny pozwala nam zaoszczędzić?

Marnowanie jedzenia – dlaczego to tak duży problem?

Marnowanie jedzenia to zjawisko o ogromnej skali, dotyczące przede wszystkim mieszkańców Europy i Ameryki Północnej. To do tej części świata trafia większość produkowanej w gigantycznych ilościach żywności, która następnie jest w znacznym stopniu wyrzucana (według danych ONZ rocznie w śmieciach ląduje około 1,3 mld ton). Jednocześnie w innych miejscach na Ziemi, np. w krajach afrykańskich, umiera z głodu ponad 9,5 mln osób rocznie.

W Polsce rocznie marnuje się około 5 mln ton jedzenia*. I choć spora część trafia do śmieci już na etapie produkcji czy podczas przechowywania w sklepach, to jednak za ponad połowę wyrzucanej żywności odpowiadają poszczególne gospodarstwa domowe. Polacy najczęściej wyrzucają:

• pieczywo,
• wędliny,

Marnowanie jedzenia to problem nie tylko etyczny (pogłębianie się problemu głodu na świecie), lecz także ekologiczny. Do produkcji żywności wykorzystywane są ogromne ilości zasobów naturalnych, przede wszystkim wody (przykładowo, by wyprodukować 1 kg mięsa wołowego, potrzeba około 6 tys. l wody), energii elektrycznej i paliw. Wskutek wytwarzania, transportu i przechowywania jedzenia tylko w samej Unii Europejskiej do atmosfery trafia rocznie około 78 mln ton dwutlenku węgla!

Jak nie marnować jedzenia? Kilka przydatnych wskazówek

Zjawisko marnowania jedzenia jest wprost łączone z dominującymi postawami konsumpcjonistycznymi społeczeństw zachodnich – wyrzucamy żywność przede wszystkim dlatego, że kupujemy jej o wiele za dużo. Poza wspomnianymi już powodami etycznymi i ekologicznymi, które powinny powstrzymywać nas od marnowania jedzenia, są jeszcze kwestie finansowe. Wyrzucanie co roku ton żywności to ogromne straty dla Twojego budżetu domowego. Zastanów się, ile wydajesz co miesiąc na zakupy spożywcze i spróbuj zaobserwować, ile produktów trafia po jakimś czasie do śmietnika, ponieważ się zepsuło lub po prostu nikt z domowników nie miał ochoty ich jeść?

Sprawdź też: Jak załatać finansowe dziury w budżecie domowym?

Walka z problemem marnowania jedzenia powinna zacząć się od zmiany nawyków zakupowych – podstawowa zasada w tym przypadku to: kupować mniej. Istotne są jednak również kwestie związane m.in. z prawidłowym przechowywaniem żywności, by nie psuła się ona zbyt szybko czy wykorzystywaniem do gotowania części roślin, które być może niegdyś uznawałeś za odpady (np. obierki po warzywach idealnie nadają się do przygotowania warzywnego wywaru).

Sprawdzone wskazówki pozwalające walczyć z marnowaniem jedzenia

1. Zawsze zabieraj ze sobą na zakupy listę i ściśle się jej trzymaj.
2. Na liście zakupów umieszczaj to, co jest Ci naprawdę potrzebne.
3. Planuj posiłki z wyprzedzeniem, by wiedzieć dokładnie, co musisz kupić.
4. Nigdy nie idź głodny na zakupy (kupisz o wiele więcej, niż naprawdę potrzebujesz).
5. Przed włożeniem produktu do koszyka sprawdź jego datę przydatności do spożycia i upewnij się, że zdążysz go zjeść.
6. Jeśli znajdziesz w lodówce produkt o przekroczonej dacie ważności, sprawdź, czy może wciąż jest dobry i można go użyć.
7. Regularnie przeglądaj zawartość lodówki, zamrażarki oraz szafek w kuchni i na bieżąco zużywaj te produkty, którym zbliża się termin ważności.
8. Jeśli zostaną Ci resztki jakiegoś dania, postaraj się przekształcić je w inne (to tzw. recykling w kuchni).
9. Wykorzystuj do gotowania resztki (np. natkę marchwi, która ma mnóstwo witamin, a bardzo często jest wyrzucana).
10. Nie gotuj ogromnych porcji jedzenia, jedynie tyle, by starczyło Ci na zakładany okres (np. na dwa dni).
11. Pilnuj, by odpowiednio przechowywać każdy produkt spożywczy.
12. Jeśli ugotowałeś za dużo (np. zupy), skorzystaj z zamrażarki.

Gdzie wyrzucać resztki jedzenia?

Nawet jeśli żyjesz w duchu zero waste i bardzo się pilnujesz, może zdarzyć się, że zostaniesz z produktami czy daniami, których nie będziesz w stanie zjeść. Podstawowa zasada, jakiej należy się w takim przypadku trzymać, to: nie wyrzucaj. Dopóki żywność nie jest po prostu zepsuta, możesz wciąż uniknąć marnowania. Jest na to kilka sposobów:

• pozostałe (np. po świątecznych zakupach) dania możesz zanieść do pobliskiego punktu zbierającego żywność (tzw. jadłodzielnie) lub do schronisk dla osób w kryzysie bezdomności,
• zainstaluj jedną z aplikacji, w których ludzie, którzy mają za dużo jedzenia, oddają je ludziom, którzy mają na nie ochotę,
• dołącz do społeczności foodsharingu na Facebooku, gdzie możesz znaleźć porady, co robić z jedzeniem, które nie jest pierwszej świeżości, jak przetwarzać resztki, a także podzielić się swoimi nadwyżkami żywności,
• sprawdź, czy w Twoim otoczeniu nie ma kogoś, kto chętnie przyjmie dodatkowy obiad czy kanapki (np. starsze osoby w sąsiedztwie, które nie mają sił stać w kuchni, być może ucieszą się np. ze słoika zupy).
•  

Przeczytaj również: Nadchodzą podwyżki cen energii. Jak się przed nimi bronić?

* Badanie przeprowadzone w ramach projektu PROM (Program Racjonalizacji i Ograniczenia Marnotrawstwa Żywności).