Jak w aplikacji mObywatel zastrzec PESEL?
Od niedawna w aplikacji mObywatel dostępna jest nowa funkcja – możliwość zastrzegania numeru PESEL. Dzięki niej możesz jeszcze lepiej chronić swoje dane osobowe i zabezpieczyć się na wypadek, gdyby ktoś próbował ukraść Twoją tożsamość i na przykład wziąć kredyt na Twoje dane. Przeczytaj tekst, aby dowiedzieć się, jak zastrzec PESEL w mObywatelu, dlaczego warto to zrobić, a także jak – w razie potrzeby – szybko odwołać zastrzeżenie.
Z artykułu dowiesz się:
- Po co zastrzegać PESEL?
- Jak zastrzec numer PESEL w aplikacji mObywatel?
- Kiedy trzeba cofnąć zastrzeżenie PESEL-u w mObywatelu?
Czytaj też: ePUAP – zaloguj się i załatw sprawę w urzędzie bez wychodzenia z domu!
Zastrzeżenie numeru PESEL – o co chodzi?
Kradzież tożsamości to niestety wciąż stosunkowo popularne zjawisko, którego ofiarą może stać się każdy. Wiąże się to z poważnymi konsekwencjami, w tym finansowymi. Jedną z najpopularniejszych jest wzięcie kredytu na cudze dane – złodziej otrzyma pieniądze od instytucji finansowej, ale to Ty jako osoba figurująca w dokumentach będziesz zmuszony go spłacać (albo udać się do sądu, by uzyskać orzeczenie stwierdzające, że nie musisz tego robić). Nikomu nie życzymy takiej sytuacji i tym bardziej namawiamy do tego, aby dbać o bezpieczeństwo w sieci oraz pilnować swoich dokumentów. Jeśli zgubisz dowód osobisty czy paszport, jak najszybciej zgłoś to na policję, aby odpowiednie organy mogły zareagować i by nie dopuścić do użycia ich przez przestępców.
Aby każdy obywatel jeszcze lepiej mógł chronić swoje dane osobowe przed kradzieżą, Ministerstwo Cyfryzacji opracowało tzw. mechanizm zastrzeżenia numeru PESEL i udostępniło tę usługę powszechnie. Od 1 czerwca 2024 roku firmy i instytucje mają obowiązek sprawdzania statusu numeru PESEL przed wykonaniem kilku konkretnych czynności, m.in. otwarciem konta, zakupem ratalnym czy udzieleniem kredytu. Jeśli PESEL jest zastrzeżony, transakcja nie może dojść do skutku. A jeśli mimo to dojdzie – to właśnie ta instytucja ponosi jej konsekwencje.
Czytaj też: Profil zaufany. Jak go wyrobić i jak może ułatwić życie?
Jak zastrzec numer PESEL w mObywatelu?
Każda pełnoletnia osoba może zastrzec PESEL bezpłatnie osobiście w urzędzie lub w aplikacji mObywatel. To bardzo szybka procedura, która wymaga od Ciebie zaledwie kilku kliknięć. Jeśli nie masz konta w aplikacji, musisz je najpierw założyć. A jeżeli już je masz, wykonaj następujące czynności:
- Zaloguj się do aplikacji mObywatel za pomocą hasła lub danych biometrycznych.
- Kliknij w ikonę z napisem „Zastrzeż PESEL”. Znajdziesz ją na głównym ekranie, pod napisem „Usługi”.
- Na ekranie pojawi się duży napis „Twój PESEL jest niezastrzeżony”, a pod nim komenda „Zastrzeż PESEL”.
- Kliknij w nią – i gotowe! Twój PESEL jest już chroniony.
Teraz będziesz otrzymywać powiadomienia za każdym razem, gdy ktoś będzie chciał sprawdzić Twój numer PESEL – łatwo sprawdzisz, jaka instytucja i kiedy weryfikowała Twoje dane. Dzięki temu będziesz mieć też możliwość zareagowania, jeśli coś Cię zaniepokoi. W każdej chwili możesz też sprawdzić historię wprowadzanych przez Ciebie zmian.
Jeśli z jakiegoś powodu zechcesz cofnąć zastrzeżenie, zrobisz to w tym samym miejscu w aplikacji. Co ważne, możesz wówczas określić, czy chcesz cofnąć zastrzeżenie PESEL-u bezterminowo, czy tylko na jakiś określony czas. Aplikacja sugeruje 60 minut – zazwyczaj to wystarczająco, aby załatwić sprawę w banku czy urzędzie, dlatego warto wybrać właśnie tę opcję. Dzięki niej nie musisz pamiętać o kolejnym logowaniu i zmienianiu ustawień po przeprowadzonej weryfikacji. Warto też pamiętać, że między kolejnymi zmianami potrzebne jest minimum 30 minut przerwy, dlatego podejmuj decyzję o zastrzeżeniu świadomie.
W jakich sytuacjach trzeba cofnąć zastrzeżenie PESEL-u, a w jakich nie jest to konieczne?
Numer PESEL warto mieć zastrzeżony na stałe – na co dzień nie trafiamy raczej na sytuacje, w których mogłoby to być przeszkodą. Nie będzie on weryfikowany przy większości czynności, do których potrzebny jest dowód osobisty, takich jak np. branie ślubu, załatwianie meldunku, wyrabianie dokumentów, pobyt w szpitalu, udział w wyborach, podpisywanie dokumentów w pracy, składanie PIT-u itd. – numer PESEL wciąż możesz podawać w każdej sytuacji, która tego wymaga.
Na koniec warto dodać, że numer PESEL zostanie zastrzeżony automatycznie, jeśli zgłosisz na policji kradzież lub utratę dokumentów tożsamości. Oczywiście nie przeszkadza to w wyrobieniu nowego dowodu czy paszportu – procedura w tym wypadku jest taka sama jak dotąd. Wciąż masz też dostęp do mObywatela, gdzie możesz cofnąć zastrzeżenie, jeśli tego wymaga sytuacja.
Zastrzeżenie PESEL-u w mObywatelu to usługa, która może uchronić Cię przed poważnymi stratami finansowymi i wizerunkowymi. Cały proces trwa zaledwie kilka minut i jest bardzo prosty, dlatego warto go wykonać, aby zapewnić sobie spokój i zwiększyć bezpieczeństwo swoich danych.
