Spółka czy jednoosobowa działalność gospodarcza – co wybrać?

Planujesz otwarcie firmy i zastanawiasz się, którą z form działalności gospodarczej wybrać: jednoosobową działalność gospodarczą czy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? Przeczytaj nasz artykuł, aby dowiedzieć się, czym różnią się te dwa modele, jakie mają zalety i wady – i zdecyduj, co jest dla Ciebie najlepsze!

O czym przeczytasz w artykule:

•     Którą formę działalności gospodarczej wybierają Polacy?
•     Jakie podatki płaci się w przypadku obu form działalności?
•     Jak wygląda kwestia składek ZUS?
•     Czym różni się księgowość pełna od uproszczonej?

Czytaj też: Formy działalności gospodarczej, czyli co jeśli nie JDG?

Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność – co i dlaczego wybierają Polacy? 

Jeśli jesteś początkującym przedsiębiorcą, który dopiero planuje rozkręcić swoją firmę, chcesz prowadzić ją osobiście i masz jednego lub kilku stałych klientów – zapewne postawisz na jednoosobową działalność gospodarczą, tak jak większość Polaków w podobnej sytuacji. Według danych GUS na początku 2023 roku w naszym kraju działało ponad 600 tys. spółek i aż 4,3 mln JDG*!

Co przemawia za takim wyborem? Przede wszystkim łatwość całego procesu. Założenie JDG nic nie kosztuje i trwa kilka chwil – wystarczy komputer z dostępem do Internetu, wizyta w urzędzie nie jest konieczna. A jeśli ten model biznesowy się nie sprawdzi, można zawiesić działalność lub zamknąć ją bez dodatkowych kosztów. Trzeba jednak wiedzieć, że JDG jest związana z konkretną osobą – i to ona jest w pełni odpowiedzialna za zobowiązania finansowe. Możesz więc do woli dysponować firmowymi pieniędzmi, ale w przypadku problemów wierzyciele będą dochodzić swoich praw bezpośrednio z Twojego majątku. 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sprawdzi się u osób, które chcą działać na większą skalę, mieć wspólników, brać kredyty na działalność i inwestować w nią duże pieniądze. Założenie spółki jest trudniejsze: wymaga wpisu do KRS i spisania umowy w formie aktu notarialnego, wiąże się też z większymi kosztami (chociaż wciąż nie są to kwoty zaporowe – zwykle poniżej 1000 zł). Do tego istnieje konieczność wpłacenia kapitału zakładowego w wysokości minimum 5000 zł. Spółka z o.o. ma jednak też swoje zalety. Dla wielu osób najważniejszą z nich jest ta, że za wszelkie niepowodzenia finansowe nie odpowiada osobiście osoba wpisana w KRS, ale właśnie spółka – i to tylko do kwoty równej kapitałowi zakładowemu. Czytaj też: Jak założyć własną firmę – instrukcja dla przedsiębiorcy

JDG czy spółka z o.o. – gdzie zapłacisz mniejszy podatek? 

Jeśli prowadzisz JDG, podatnikiem jesteś Ty sam – osoba fizyczna. Musisz więc odprowadzać zaliczkę na podatek od osób fizycznych. Podczas rejestracji firmy wybierasz jedną z trzech możliwych form opodatkowania. Dostępne opcje to:

•     opodatkowanie na zasadach ogólnych (17% i 32% po przekroczeniu progu podatkowego),
•     podatek liniowy (19% niezależnie od dochodu), 
•     ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – tutaj stawka podatku jest zależna od prowadzonej działalności i może wynosić od 2% do 17%. 

Jeśli zdecydujesz się na założenie spółki z o.o., kwestie podatkowe mogą Ci się wydawać pewnym wyzwaniem – ale zaraz wszystko wyjaśnimy. W tym przypadku należy bowiem płacić podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). Wynosi on 19% od osiągniętego zysku brutto. Chyba, że firma rozpoczęła działalność w danym roku podatkowym albo w poprzednim roku podatkowym osiągnęła przychód ze sprzedaży w wysokości poniżej 2 mln euro – wtedy może on zostać obniżony do 9%. To jednak nie wszystko – po odprowadzeniu odpowiedniej kwoty z tytułu CIT wspólnicy muszą jeszcze odprowadzić podatek dochodowy od wypłacanego sobie wynagrodzenia. W przypadku zatrudnienia jest to 17% lub 32% (w zależności od progu dochodowego), a w przypadku dywidend – 19%. 

Czytaj też: Czynny podatnik VAT – czy opłaca się nim być?

Spółka czy JDG – kwestie ZUS-u 

Jeżeli zastanawiasz się, co wybrać: spółkę z o.o. czy jednoosobową działalność gospodarczą, weź pod uwagę także kwestię składek ZUS. W przypadku JDG ich opłacanie jest obowiązkowe, ale przedsiębiorcy przysługują rozmaite ulgi: na start, tzw. preferencyjny ZUS i mały ZUS plus. Dzięki nim w początkowym okresie prowadzenia firmy będziesz odprowadzać niższe kwoty. 

Gdy samodzielnie prowadzisz spółkę z o.o. (jesteś jedynym wspólnikiem), kwestia składek będzie wyglądać podobnie – musisz je opłacać, tyle tylko… że nie przysługują Ci żadne ulgi. Ale jeśli masz wspólnika lub kilku, obowiązek ten już nie obowiązuje. Oczywiście wciąż możesz dobrowolnie wpłacać ustalone kwoty na ten cel, by móc korzystać z publicznej służby zdrowia, szpitali, przejść na płatny zasiłek chorobowy, a w przyszłości – pobierać emeryturę. 

Czytaj też: Samodzielne prowadzenie księgowości czy usługi dla firm?

Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność – co z księgowością? 

Ostatnią kwestią, którą warto wziąć pod uwagę, szukając idealnej formy prawnej dla swojej działalności gospodarczej, są sprawy księgowe. W każdej firmie trzeba rozliczać faktury, opłacać składki, w wielu dodatkowo dochodzi odliczanie kosztów, regulowanie VAT-u i wiele innych kwestii. W jednoosobowej działalności gospodarczej, której roczny dochód nie przekracza 2 mln euro, można prowadzić uproszczoną księgowość w postaci Księgi Przychodów i Rozchodów lub ewidencję przychodów (gdy rozlicza się ryczałtem). Wielu przedsiębiorców robi to samemu, z pomocą programów online, a część decyduje się na wsparcie księgowej, co kosztuje ok. 200 zł miesięcznie. 

Spółka z o.o. wymaga prowadzenia pełnej księgowości w formie ksiąg rachunkowych, musi też sporządzać roczne sprawozdania finansowe. Takie obowiązki to już rola księgowego czy biura rachunkowego – a koszt ich działalności jest oczywiście wyższy niż w przypadku JDG. Pełna księgowość ma jednak swoje plusy: dzięki niej wspólnicy mają dokładny wgląd w finanse firmy. 

Wybór odpowiedniej formy prowadzenia biznesu nie jest oczywisty. Każdy przyszły przedsiębiorca powinien przeanalizować wszystkie za i przeciw, przemyśleć, która z możliwości bardziej mu się opłaca – i tę wybrać. W wielu przypadkach to JDG będzie lepszą opcją, ze względu na niski próg wejścia i wyjścia, a także niewielkie koszty. Są jednak sytuacje, w których to spółka z o.o. okaże się korzystniejsza: przede wszystkim wówczas, gdy chcesz działać ze wspólnikiem albo dużo inwestować i dużo ryzykować. Ostateczny wybór pozostaje jednak w Twojej gestii. Powodzenia! 

*  https://mojafirma.infor.pl/wiadomosci/5697620,firmy-w-polsce.html