Umowa z bankiem bez papieru, czyli czym jest i do czego służy podpis elektroniczny

Podpis elektroniczny to technologiczne narzędzie służące do potwierdzania tożsamości. Dzięki niemu możesz w bezpieczny i wygodny sposób posługiwać się dokumentami w formie elektronicznej zamiast papierowej. Zniesienie konieczności przygotowywania wydruków i dojeżdżania do urzędów to oszczędność czasu i zysk dla środowiska. Jak uzyskać darmowy podpis elektroniczny? Ile kosztuje kwalifikowany podpis elektroniczny? Sprawdź!

Czytaj dalej, a dowiesz się:

• Co to jest podpis elektroniczny?
• Jak wygląda podpis elektroniczny?
• Podpis elektroniczny – cena
• Jak uzyskać podpis elektroniczny krok po kroku?
• Profil zaufany a podpis elektroniczny – czym się różnią?

Co to jest podpis elektroniczny?

Podpis elektroniczny jest narzędziem powszechnie wykorzystywanym w obiegu dokumentów pomiędzy firmami, urzędami i innymi podmiotami. Służy do identyfikacji osoby, której tożsamość poświadczają zgromadzone dane zapisane w formie elektronicznej i połączone z innymi danymi.

Wyróżnia się trzy rodzaje podpisów elektronicznych:

Elektroniczny niekwalifikowany:

• jest deklaracją tożsamości danej osoby,
• nie ma certyfikatu kwalifikowanego,
• nie można dzięki niemu podpisywać dokumentów wysokiej wagi, np. sądowych czy urzędowych,
• służy m.in. do podpisów w wiadomościach e-mail, zakładania konta bankowego, zaciągania kredytów przez e-mail lub kod SMS,
• jest nim np. podpis imieniem i nazwiskiem w e-mailu.

Kwalifikowany podpis elektroniczny (wcześniej: bezpieczny podpis elektroniczny):

• potwierdzony certyfikatem kwalifikowanym,
• zgodnie z ustawą należy go traktować tak samo jak podpis odręczny,
• umożliwia podpisywanie dokumentów o charakterze urzędowym, zawieranie umów cywilno-prawnych, wystawianie faktur.

Jak wygląda podpis elektroniczny?

Aby móc podpisywać dokumenty przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, potrzebujesz odpowiedniego urządzenia. Po podpisaniu umowy z dostawcą usług zaufanych otrzymasz:

• kartę kryptograficzną,
• czytnik kart kryptograficznych lub token,
• oprogramowanie.

Po zainstalowaniu oprogramowania i umieszczenia karty w czytniku, możesz już składać podpis na swoim urządzeniu, np. laptopie lub urządzeniu mobilnym.

Jak wygląda podpis elektroniczny? Ma dwie formy:

• PAdES – podpis elektroniczny PDF, czyli stosowany na dokumentach w tym formacie, pojawia się na nich jako charakterystyczny stempel,
• XAdES – dodatkowy plik XML w rozszerzeniu XAdES zawierający dane, dzięki którym możliwa jest weryfikacja podpisu elektronicznego oraz sam podpis.

Zobacz też: mojeID, czyli jak zweryfikować tożsamość za pośrednictwem banku

Podpis elektroniczny – cena

Niekwalifikowany podpis elektroniczny można zdobyć bez trudu i bez konieczności ponoszenia kosztów. Natomiast kwalifikowany podpis elektroniczny wymaga uiszczenia opłaty ustalonej przez wydawcę. Jej wysokość oscyluje w okolicach 300 zł za rok i zależy od dwóch głównych czynników:

• okresu ważności certyfikatu (rok, dwa lub trzy lata),
• rodzaju urządzenia wykorzystywanego do składania podpisu (czytnik kart USB, token USB czy PCMCIA).

Jak uzyskać podpis elektroniczny krok po kroku?

Aby uzyskać kwalifikowany podpis elektroniczny, musisz podpisać umowę subskrypcyjną z jednym z certyfikowanych centrów wymienionych wyżej. Po jego odbiór musisz zgłosić się osobiście. Na miejscu zostaniesz poproszony o potwierdzenie tożsamości (za pomocą dowodu osobistego lub paszportu), a następnie otrzymasz narzędzia niezbędne do składania podpisu elektronicznego na Twoim urządzeniu.

Po powrocie do domu zainstaluj oprogramowanie np. na służbowym laptopie, a następnie umieść kartę w czytniku i uruchom program. Znajdziesz tam przycisk „Podpisz”. Jego naciśnięcie generuje tak zwany skrót podpisywanego dokumentu, często nazywany odciskiem palca, ponieważ tak jak nie ma dwóch identycznych odcisków palca, tak samo nie istnieją dwa dokumenty opatrzone tym samym skrótem. Wystarczy, że wybierzesz dokument, na którym chcesz złożyć sygnaturę elektroniczną, a później potwierdzisz tę decyzję, wpisując w odpowiednim miejscu PIN. Dokument jest szyfrowany za pomocą prywatnego klucza i wysyłany do określonego adresata.

Czytaj też: Cyberataki – jak się przed nimi chronić?

Profil zaufany a podpis elektroniczny – czym się różnią?

Podpis elektroniczny przydaje się przede wszystkim osobom, które prowadzą działalność gospodarczą, ponieważ wykorzystują go na co dzień. Jeżeli potrzebujesz potwierdzenia swojej tożsamości w sposób cyfrowy sporadycznie i do tego w sprawach urzędowych poprzez specjalne platformy (np. ePUAP, PUE ZUS), istnieje alternatywa – profil zaufany. To również rodzaj podpisu potwierdzający tożsamość dzięki temu, że jest przypisany do numeru PESEL.

Jakie są najważniejsze różnice między profilem zaufanym a podpisem elektronicznym?

• podpis elektroniczny ma szersze zastosowanie, profil zaufany można wykorzystać wyłącznie do weryfikacji tożsamości w sprawach urzędowych,
• uzyskanie podpisu elektronicznego jest odpłatne, zaś założenie profilu zaufanego bezpłatne,
• kwalifikowany podpis elektroniczny ma ważność roczną, dwuletnią lub trzyletnią, po jej upłynięciu wykupić kolejny okres ważności, natomiast profil zaufany jest ważny trzy lata, po czym można jego ważność za darmo przedłużyć.

Przeczytaj także: Jak płacić rachunki przez internet? Instrukcja rok po kroku